۱. استفاده بهینه از فضاهای کم‌جا

اول از همه باید با این قضیه کنار بیایید که شما نمی‌توانید در فضایی کوچک، برای همه‌ی فرایندهای کاریِ روزمره که به خانه‌داری وابسته است، امکانات لازم فراهم کنید. در آشپزخانه‌های بزرگ و جادار، خانم‌های خانه‌دار به‌جز پخت‌و‌پز و آماده‌سازی غذا، فعالیت‌های دیگری نیز در آشپزخانه انجام می‌دهند؛ مانند شست‌و‌شو، ذخیره‌سازی مواد غذایی و حتی دیکته‌گفتن به فرزند خردسال هنگام خُردکردنِ مواد غذایی.

بنابراین، در چنین موقعیتی، باید از آشپزخانه فقط به منظور رفع نیازهای آشپزی کمک بگیرید و پیش از همه بر کارکرد تمرکز کنید. در چنین آشپزخانه‌ای، وسایل و فضاهای کاری مناسب و بهینه، بیشترین اهمیت را دارند. شما می‌توانید با جانمایی لوازم برقی کوچک و نوآورانه، کمی در فضای موجود صرفه‌جویی کنید؛ برای نمونه، می‌توانید از یخچال و فریزرهای کوچک، مایکرویو و اجاق گاز کوچکِ توکار (مثلا با دوشعله) و سینک‌های ظرفشویی تکی استفاده کنید.

طراحی جزیره یا پیشخوانی کوچک برای فضاهای محدود بسیار مناسب است. در واقع، ساختارهای تفکیک‌شده، با کارکردهای چندمنظوره‌ی خود به ساماندهی فضا کمک کرده و به آن جلوه‌ای بزرگ‌تر می‌بخشند. اما روشن است که سینک ظرفشویی دوقلو و اجاق گاز خیلی بزرگ در چنین فضایی واقعا جایی ندارند. فراموش نکنید که هرگز نباید به خاطر قابلیتی که شاید سالی یکی‌دوبار به کارتان بیاید، زندگی هرروزه‌ی خود را تحت تأثیر قرار دهید.

۲. استفاده از قفسه‌های باز

در آشپزخانه‌های کوچک و کم‌جای امروزی، کابینت‌های دیواری (بالاسری) آشپز را دچار نوعی احساس تنگی‌نفس می‌کنند؛ چرا که بسیاری از افراد به محتویات آنها دسترسی ندارند و در آشپزخانه هم فضای کافی برای نگهداری چهارپایه یا نردبان وجود ندارد و چون این کابینت‌ها بسته (درب‌دار) هستند، احساس خفگی و محصوربودن را برای کاربر دوچندان می‌کنند. بنابراین، راهکار مطلوب این است که در چنین فضاهایی، به‌جای کابینت‌های دیواریِ بسته و مکعبی‌شکل، از قفسه‌های باز برای نگهداری ظروف بهره بگیرید.

می‌توانید از آنها برای نگهداری تابه‌ها و قابلمه‌های براق، سرویس قاشق، چنگال و ظروف ادویه‌جات و حتی گلدان و آثار هنری استفاده کنید. با نصب این قفسه‌ها، علاوه بر بازترکردن فضا، می‌توانید ظروف زیبا و حتی آثار تزیینی و هنری خود را نیز به نمایش بگذارید و بر جلوه‌ی بصری آشپزخانه‌ی کوچک خود بیفزایید. این ظروف و آثار تزیینی با رنگ‌های شاد و نیروبخش، به آشپزخانه‌ی شما احساس گرما و زندگی می‌بخشند.

۳. ترکیب مصالح

شما شاید از فضاهایی گسترده و دلباز در آشپزخانه‌ی کوچک‌تان بی‌بهره باشید؛ اما همچنان برای طراحی دکوراسیون آشپزخانه کوچک خود و دلپذیرترکردن محیط زندگی‌تان از گزینه‌های بسیاری برخوردار هستید. در واقع، این گزینه‌ها در آشپزخانه‌ای کوچک، کیفیتی چشمگیرتر دارند تا آشپزخانه‌ای بسیار بزرگ و جادار؛ به همان ترتیب، باید بدانید که در آشپزخانه‌ی کوچک، هرگونه نقص و کمبودی بیشتر به چشم می‌آید؛ درحالی‌که در آشپزخانه‌ی بزرگ، شما به‌راحتی می‌توانید نقص‌ها را بپوشانید.

اما هماهنگی میان مواد و مصالح در آشپزخانه‌ی کوچک به‌مراتب دشوارتر است. ترکیب چوب و فلز و دیگر مواد برای پوشش سطوح باید با دقت و هوشمندی بسیار صورت بگیرد. در واقع، آشپزخانه‌ی کوچک، از آنجایی که فاقد جزئیات و ویژگی‌های معمارانه‌ی چشمگیر است، باید دستِ‌کم از دیدگاه طراحی داخلی دارای ویژگی‌هایی خاص و چشمگیر باشد. بنابراین، باید در ترکیب مواد و مصالح در سطوح کاری (تاپس)، سازه و درب کابینت‌ها، کف‌پوش، نورپردازی و رنگ، نهایت دقت و سلیقه را به عمل آورید.

ببینید مثلا کجا می‌توانید یک منحنی خوشایند به ساختار کابینت اضافه کنید تا از آن کیفیت خشک و یکنواخت دربیاید. آیا صفحه‌کارِ سنگ گرانیتی (که در فضاهای کوچک مقرون‌به‌صرفه‌تر است) با رنگ کابینت‌ها هماهنگ است؟ توصیه‌ی مهم این است که با بهره‌گیری از رنگ و سبک یکسان برای همه‌ی کابینت‌ها می‌توانید از دیدگاه بصری، فضایی منسجم‌تر و یکپارچه‌تر خلق کنید و از پراکندگی چشم در محیط جلوگیری به عمل آورید. بنابراین در تنوع مواد و مصالح در آشپزخانه‌های کوچک به‌هیچ‌وجه زیاده‌روی نکنید.

۴. استفاده از شیشه و آینه

یکی از ساده‌ترین راه‌های دلبازترکردن آشپزخانه‌‌ای کوچک، بهره‌گیری از شیشه و آینه است که به شما اجازه می‌دهد تا به داخل فضاهای بسته و محصور نیز دید داشته باشید. طراحی دکوراسیون آشپزخانه کوچک با استفاده از شیشه و آینه از نظر طراحان، ایجاد «فضای منفی» نام دارد، فضا را بازتر کرده و آن را بزرگ‌تر جلوه می‌دهد.

برای نمونه، می‌توانید از پیشخوان یا میزی با رویه‌ی شیشه‌ای بهره بگیرید؛ یا از شیشه برای درب کابینت‌ها استفاده کنید. در این میان، نصب دری شیشه‌ای برای جداکردن فضای آشپزخانه از بیرون، می‌تواند فضا را از دیدگاه بصری بازتر نشان دهد.

همچنین، کاشی‌های براق با قابلیت انعکاس نور، فضای آشپزخانه را درخشان‌تر جلوه می‌دهند. نصب آینه بر دیوارِ پشت ظرفشویی یا اجاق‌گاز یا قراردادن آن در جایی مناسب در اطراف آشپزخانه، به روشن‌شدن فضا کمک بسیاری می‌کند. امروزه موزاییک‌های شیشه‌ای گوناگونی در طرح‌های مختلف ساخته شده‌اند که با چیدمان آنها روی هم می‌توان فضاهای داخلی را با یک دیوار کاذب (پارتیشن) زیبا و درخشان از یکدیگر جدا کرد.

۵. نورپردازی

مانند هر اتاق‌ دیگری، آشپزخانه‌ی کوچک شما نیازمند ترکیبی از نورهای موضعی و محیطی است. روشنایی لامپ‌های فلوئورسنت که در اغلب آشپزخانه‌ها به کار می‌رود، با تابش نوری آبی‌رنگ، بر رنگ‌آمیزی اشیا و از جمله مواد غذایی، تأثیر می‌گذارد. برای کاهش این تأثیر، پیشنهاد می‌کنیم از چراغ‌های سقف‌آویز بهره بگیرید. این چراغ‌ها، محیط غذاخوردنِ شما را با رنگ‌هایی اشتهاآورتر می‌آرایند. همچنین می‌توانید برای طراحی دکوراسیون آشپزخانه کوچک خود و بزرگ‌تر‌جلوه‌دادنِ آن از راهکارهای ساده‌ی زیر بهره بگیرید.

در زیر کابینت‌های بالایی، از روشنایی لامپ‌های رشته‌ای استفاده کنید. این لامپ‌ها با نور زردرنگ خود، سطح‌کارِ کابینت‌های پایینی را روشن کرده و برای فعالیت‌های پخت‌و‌پز، فضایی مطبوع فراهم می‌کنند. همچنین، چراغ‌های سقف‌آویز با لامپ‌های رشته‌ای زردرنگ -که در زوایای گوناگون بر کابینت‌ها می‌تابند- سایه‌های جالبی در فضا ایجاد کرده و از طریق تضاد تیرگی و روشنی، به کل محیط، جلوه‌ی بصری پویاتری می‌بخشند؛ این روشنایی موضعیِ زردرنگ، نور آبی سردی را که لامپ‌های فلوئورسنت بر کابینت‌ها ایجاد می‌کنند، تعدیل کرده و فضایی دلچسب‌تر برای کار و زندگی فراهم می‌آورند.

به روشناییِ کف هم فکر کنید. در سال‌های اخیر، نورپردازی در کف اتاق نیز رواج بسیاری یافته است؛ مانند نورهای ستاره‌گونی که شب‌هنگام از کف اتاق به سمت بالا می‌درخشند. این لامپ‌ها را همچنین می‌توان در زیر کابینت‌های زمینی، به‌گونه‌ای نصب کرد که بر نوار پاخورِ کابینت بتابند.

۶. توجه به کف‌پوش

هنگامی که وارد اتاقی می‌شویم، چشم ما اغلب به سمت پایین می‌رود. به همین خاطر است که کف‌پوش در دکوراسیون آشپزخانه کوچک اهمیت ویژه‌ای دارد. برای پوششِ کف آشپزخانه، باید بر اساس فضا، سلیقه و بودجه‌ی تعیین‌شده، بهینه‌ترین گزینه را برگزید. لینولئوم، که از دیرباز در پوشش کفِ آشپزخانه‌ها به کار می‌رود، با طرح شطرنجیِ سیاه و سفید خود در فضاهای کوچک، واقعا چشمگیر است و در عین حال، گزینه‌ای نسبتا ارزان‌قیمت به شمار می‌رود. همچنین، به جای آن می‌توان از پوشش کاشی سرامیک نیز بهره گرفت.

در شرایطی که ابعاد آشپزخانه کوچک است، پوشش سنگ مرمرِ تکه‌تکه نیز مقرون‌به‌صرفه است. این سنگ‌ها کیفیتی طبیعی، زمخت و خشن دارند و با بافت و نقش شگفت‌انگیز خود، احساس فضای بیرون را در داخل منزل القا می‌کنند. البته، سنگ مرمر ممکن است واقعا زیر پا سرد و سخت باشد؛ اما به طور قطع، به تأثیر بصری آن می‌ارزد. همچنین، می‌توانید از پوششِ‌ پارکت و لمینتِ کف استفاده کنید. البته باید هنگام نصب مطمئن شوید که درز قطعات به‌درستی آب‌بندی شده است؛ چون نفوذ آب ممکن است باعث انبساط آنها شود؛ اما در مجموع، گزینه‌ی زیبایی است که فضای آشپزخانه را گرم و دلپذیر می‌کند.

۷. رنگ‌آمیزی

رنگ دیوارها، لوازم آشپزخانه، سطوح پیشخوان، صندلی‌ها و حتی حوله‌های مخصوص خشک‌کردن ظروف، می‌تواند حال و هوا و درک ما را از اندازه‌ی آشپزخانه به‌خوبی تغییر دهد. رنگ‌های روشن همراه با مقادیر مناسبی از رنگ سفید، نور را بازتاب می‌دهند و با هدایت چشم‌ها به سمت بالا، اتاق را بلندتر جلوه می‌دهند. رنگ‌آمیزی‌های جسورانه در چشم‌نوازی دکوراسیون آشپزخانه کوچک بسیار مؤثرتر است.

برای نمونه، ترکیبِ کابینت‌های براقِ قرمزرنگ با دیوارهای سبزِ کرفسی و سطحِ‌کار موزی‌رنگ می‌تواند به آشپزخانه‌ی کوچک شما جلوه‌ای هیجان‌انگیز و چشمگیر دهد و به اصطلاح، موتور شما را سرِ صبح روشن کند. این تنوع رنگی را همچنین می‌توانید در لوازم و وسایل گوناگون آشپزخانه و به‌ویژه در اشیای تزیینی و هنری نیز به کار بگیرید.

۸. راحتی و تطبیق‌پذیری

همه‌ی این نکات، از طراحی و چیدمان گرفته تا رنگ و مصالح، به ما در بزرگ‌تر نشان‌دادنِ فضای ‌آشپزخانه‌ کمک می‌کنند؛ اما گاهی باید بپذیرید که آسایش و راحتی از همه‌چیز مهم‌تر است و دستکاری بیش‌از‌حد در طراحی داخلی دکوراسیون آشپزخانه کوچک لزومی ندارد.

شاید گاهی بهتر باشد فقط به راحتی و دسترسی وسایل و ابزارهای آشپزی فکر کنید. در واقع، هنگام دکورکردنِ فضایی کوچک، همیشه لازم نیست که اندازه‌ی اتاق را از طریق تغییر در عناصر معماری داخلی بزرگ کنید. گاهی با بهره‌گیری از عناصر معماری موجود می‌توانید فضایی زیبا و دنج طراحی کنید.

بنابراین، به جای به‌کارگیریِ ترفندهایی برای بزرگ‌کردن فضا، آشپزخانه‌ی کوچک‌تان را همان‌گونه که هست بپذیرید و به جای دلبازی و روشنی، بر طراحی فضایی گرم و صمیمی تمرکز کنید. شاید طراحی یک فضای تنگِ دونفره، موقعیتی دلچسب‌تر از یک فضای وسیع فراهم کند؛ همچنان‌که کاربرد یک رنگ تیره و غلیظ نیز می‌تواند فضایی خاص و خاطره‌انگیز بیافریند. از سوی دیگر، می‌توانید از وسایل و لوازم جانبی برای بهبود کارایی آشپزخانه و نیز زیبایی آن بهره بگیرید. در نهایت فراموش نکنید که یک آشپزخانه‌، هر قدر هم که کوچک باشد، باز هم می‌تواند بسیار جذاب و به‌یادماندنی طراحی شود.