اعمال ماه شوال چیست؟

اعمال ماه شوال چیست؟ ماه شوال یکی از ماه‌های برجسته برای عبادت خداوند مهربان است. شروع این ماه با عید فطر است که جزو بزرگ‌ترین اعیاد مسلمانان به شمار می‌آید. مسلمانان همه ساله در چنین روزی نماز عید اقامه می‌کنند و روز عید را جشن می‌گیرند. بجز روز عید فطر، برخی از روز‌های دیگر این ماه، برای روزه‌گرفتن و برخی دیگر برای دعا بسیار مناسب هستند. در این مقاله قصد معرفی اعمال مهم ماه شوال را داریم.

• ماه شوال

ماه شوال دهمین ماه از ماه‌های قمری در سالشماری اسلامی است. در این ماه سه رویداد تاریخی مهم قرار دارد:

یکم ماه: عید فطر

بیست‌و‌یکم: فتح آندولس توسط مسلمانان

بیست‌و‌پنجم: شهادت امام جعفر صادق (ع)

• اعمال شب اول ماه (شب عید فطر)

در شب عید فطر، اعمال زیادی می‌توان انجام داد که ۸ مورد از آن‌ها شامل این موارد است:

۱. بجا آوردن غسل

وقتی آفتاب غروب کرد، غسلی بجا آورید

۲. سپری کردن شب تا صبح در مسجد

شب را تا صبح، در مسجد سپری کنید و مشغول نماز و عبادت باشید

۳. اذکار بعد از نماز

پس از نماز مغرب و عشا و پس از نماز عید، این اذکار را زمزمه کنید:

اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَ اللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، و للهِِ الْحَمْدُ
خدا بزرگتر است... نیست معبودى جز خدا و خدا بزرگتر است... و ستایش خاص خداست
الله اَکْبَـرُ عَلى ما هَـدانـا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلى ما أَوْلانا
خدا بزرگتر است بر آنچه ما را راهنمائى فرمود: و براى اوست سپاس بر آنچه به ما بخشود.
(ذکر از امام صادق نقل شده است)

۴. دعای پس از اقامه نماز و نافله نماز مغرب

پس از اقامه نماز و نافله نماز مغرب، دست‌ها را به سمت آسمان دراز کنید و زمزمه کنید:

یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یا ذَا الْجُودِ، یا مُصْطَفِىَ مُحَمَّد وَناصِرَهُ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد.
اى صاحب نعمت و فضل اى صاحب جود و بخشش اى برگزیننده محمّد و یاور او درود فرست بر محمد و آل محمد
وَاغْفِرْ لى کُلَّ ذَنْب اَحْصَیْتَهُ، وَهُوَ عِنْدَکَ فى کِتاب مُبین
و بیامرز از من هر گناهى را که شماره کرده اى و در کتابى روشن در پیش تو ثبت است.

سپس به سجده برو و صد مرتبه بگو:

أتُوبُ إلَى اللّهِ.
پس از آنکه از سجده برخواستی، هر حاجتی داری بگو، ان شا الله که برآورده شود.
(در مصباح کفعمی، از امام صادق (ع) نقل شده‌است)

۵. خواندن زیارت امام حسین

زیارت امام حسین (ع) را بخوانید. بنا بر روایات، زیارت امام حسین در این شب، بسیار ثواب دارد.

۶. خوندن نماز

ده رکعت نماز بخوانید

۷. ذکر دعا

دعای زیر را ده مرتبه زمزمه کنید:

یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ، یا باسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّةِ، یا صاحِبَ
اى کسى که فضل و بخششت بر خلق دائمى است و اى آن که دو دست احسانت به عطابخشى باز است اى دارنده

الْمَواهِبِ السَّنیَّةِ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَرى سَجِیَّةً.
بخشش‌هاى ارجمند درود فرست بر محمّد و آلش که بهترین مردمند در سرشت و نهاد.

وَ اغْفِرْ لَنا یا ذَالْعُلى فی هذِهِ الْعَشِیَّةِ؛

و اى خداى بلندمرتبه بیامرز مارا در این شب.

۸. اقامه نماز شب عید

دو رکعت نماز، معروف به نماز شب عید، اقامه کنید، شیوه اقامه این نماز به شرح زیر است:

در رکعت اول، پس از سوره حمد، هزار مرتبه سوره قل هو الله احد را زمزمه کنید

در رکعت دوم، پس از سوره حمد، یک مرتبه سوره قل هو الله احد را بخوانید

پس از تشهد و سلام رکعت دوم، سر بر سجده بگذارید و این ذکر را صد بار زمزمه کنید:

«أَتُوبُ إِلَى اللّهِ»

سپس زمزمه کنید:

یا ذَا الْمَنِّ وَالْجُودِ، یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یا مُصْطَفِىَ مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ و آله
اى صاحب منّت و جود اى صاحب نعمت و بخشش اى برگزیننده محمّد صلى الله علیه وَآلِهِ.
صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ، وَ افْعَلْ بى کَذا وَ کَذا؛ و آله
درود فرست بر محمّد و آلش و بکن درباره من چنین و چنان.

بجای قسمت افعل بی کذا و کذا، درخواست خود از خداوند را، قرار دهید.

۹. دعای شب عید

همچنین از شیخ طوسی و سید بن طاووس نقل شده‌است که این دعا را بعد از نماز شب عید زمزمه کنید:

یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا رَحِیمُ

اى خدا،اى خدا،اى خدا،اى مهربان،اى خدا،اى بخشنده

اللَّهُ یَا مَلِکُ یَا اللَّهُ یَا قُدُّوسُ یَا اللَّهُ

اى خدا،هى فرمانروا،اى خدا،اى پاک، اى خدا،

یَا سَلامُ یَا اللَّهُ یَا مُؤْمِنُ یَا اللَّهُ یَا مُهَیْمِنُ یَا اللَّهُ

اى‌ سلام،اى خدا،اى ایمنى‌بخش،اى خدا،اى چیره‌گر،اى خدا،

یَا عَزِیزُ یَا اللَّهُ یَا جَبَّارُ یَا اللَّهُ یَا مُتَکَبِّرُ یَا اللَّهُ یَا خَالِقُ

اى عزّتمند،اى خدا،اى جبّار،اى خدا،اى بزرگمنش‌ اى خدا،اى آفریننده

یَا اللَّهُ یَا بَارِئُ یَا اللَّهُ یَا مُصَوِّرُ یَا اللَّهُ یَا عَالِمُ یَا اللَّهُ

،اى خدا،اى پدیدآورنده،اى خدا،اى صورتگر،اى خدا،اى دانا،اى خدا،

یَا عَظِیمُ یَا اللَّهُ یَا عَلِیمُ یَا اللَّهُ یَا کَرِیمُ یَا اللَّهُ یَا حَلِیمُ

اى بزرگ،اى خدا،اى‌ آگاه،اى خدا،اى کریم،اى خدا،اى بردبار

یَا اللَّهُ یَا حَکِیمُ یَا اللَّهُ یَا سَمِیعُ یَا اللَّهُ یَا بَصِیرُ یَا اللَّهُ

اى خدا،اى فرزانه،اى خدا،اى شنوا،اى خدا،اى بینا،اى خدا

یَا قَرِیبُ یَا اللَّهُ یَا مُجِیبُ یَا اللَّهُ یَا جَوَادُ یَا اللَّهُ یَا مَاجِدُ

اى نزدیک،اى خدا،اى اجابت‌کننده،اى خدا،اى سخاوتمند،اى خدا،اى بزرگوار،

یَا اللَّهُ یَا مَلِیُّ یَا اللَّهُ یَا وَفِیُّ یَا اللَّهُ یَا مَوْلَى یَا اللَّهُ یَا قَاضِی

اى خدا،اى نیرومند،اى خدا،اى وفادار اى خدا،اى سرپرست،اى خدا،اى داور،

یَا اللَّهُ یَا سَرِیعُ یَا اللَّهُ یَا شَدِیدُ یَا اللَّهُ یَا رَءُوفُ یَا اللَّهُ یَا رَقِیبُ

اى خدا،اى سریع،اى خدا،اى سخت‌گیر،اى خدا،اى مهربان، اى خدا،اى نگهبان،

یَا اللَّهُ یَا مَجِیدُ یَا اللَّهُ یَا حَفِیظُ یَا اللَّهُ یَا مُحِیطُ یَا اللَّهُ یَا سَیِّدَ السَّادَاتِ

اى خدا،اى باشکوت،اى خدا،اى نگهدار،اى خدا،اى فراگیر،اى خدا،اى آقاى آقایان‌

یَا اللَّهُ یَا أَوَّلُ یَا اللَّهُ یَا آخِرُ یَا اللَّهُ یَا ظَاهِرُ یَا اللَّهُ یَا بَاطِنُ یَا اللَّهُ یَا فَاخِرُ

اى خدا،اى آغاز،اى خدا،اى انجام،اى خدا،اى آشکار،اى خدا،اى نهان،اى خدا،اى فخرکننده،

یَا اللَّهُ یَا قَاهِرُ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا وَدُودُ

اى خدا،اى‌ چیره،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى دوست،

یَا اللَّهُ یَا نُورُ یَا اللَّهُ یَا رَافِعُ یَا اللَّهُ یَا مَانِعُ یَا اللَّهُ یَا دَافِعُ یَا اللَّهُ یَا فَاتِحُ

اى خدا،اى نور،اى خدا، اى بالابرنده،اى خدا،اى بازدارنده،اى خدا،اى دفع‌کننده،اى خدا،اى گشاینده،

یَا اللَّهُ یَا نَفَّاحُ [نَفَّاعُ‌] یَا اللَّهُ یَا جَلِیلُ یَا اللَّهُ یَا جَمِیلُ یَا اللَّهُ یَا شَهِیدُ

اى خدا،اى بهره‌رسان،اى خدا،اى‌ با شکوه،اى خدا،اى زیبا،اى خدا،اى گواه،

یَا اللَّهُ یَا شَاهِدُ یَا اللَّهُ یَا مُغِیثُ یَا اللَّهُ یَا حَبِیبُ یَا اللَّهُ یَا فَاطِرُ یَا اللَّهُ یَا مُطَهِّرُ

اى خدا،اى شاهد،اى خدا،اى فریادرس،اى خدا اى حبیب،اى خدا،اى آفریننده،اى خدا،اى پاک کننده،

یَا اللَّهُ یَا مَلِکُ،[مَلِیکُ‌] یَا اللَّهُ یَا مُقْتَدِرُ یَا اللَّهُ یَا قَابِضُ یَا اللَّهُ یَا بَاسِطُ

اى خدا،اى پادشاه،اى خدا،اى نیرومند،اى خدا اى قبض‌کننده،اى خدا،اى گستراننده،

یَا اللَّهُ یَا مُحْیِی یَا اللَّهُ یَا مُمِیتُ یَا اللَّهُ یَا بَاعِثُ یَا اللَّهُ یَا وَارِثُ یَا اللَّهُ یَا مُعْطِی

اى خدا،اى زنده کننده،اى خدا،اى میراننده،اى خدا،اى برانگیزنده،اى خدا اى وارث،اى خدا،اى عطابخش،

یَا اللَّهُ یَا مُفْضِلُ یَا اللَّهُ یَا مُنْعِمُ یَا اللَّهُ یَا حَقُّ یَا اللَّهُ یَا مُبِینُ یَا اللَّهُ یَا طَیِّبُ

اى خدا،اى فزونى‌ده،اى خدا،اى نعمت‌دهنده،اى خدا،اى حق،اى حقدا،اى‌ اى آشکار،اى خدا،اى پاکیزه،

ا اللَّهُ یَا مُحْسِنُ یَا اللَّهُ یَا مُجْمِلُ یَا اللَّهُ یَا مُبْدِئُ یَا اللَّهُ یَا مُعِیدُ یَا اللَّهُ یَا بَارِئُ

اى خدا،اى نیکوکار،اى خدا،اى زیباکار،اى آغازگر،اى خدا،اى‌ بازآور،اى خدا،اى پدیدآور،

یَا اللَّهُ یَا بَدِیعُ یَا اللَّهُ یَا هَادِی یَا اللَّهُ یَا کَافِی یَا اللَّهُ یَا شَافِی یَا اللَّهُ یَا عَلِیُّ

اى خدا،اى نوآفرین،اى خدا،اى هدایتگر،اى خدا،اى کفایت‌کننده،اى خدا اى‌ شفابخش،اى خدا،اى بلندپایه،

یَا اللَّهُ یَا عَظِیمُ یَا اللَّهُ یَا حَنَّانُ یَا اللَّهُ یَا مَنَّانُ یَا اللَّهُ یَا ذَا الطَّوْلِ یَا اللَّهُ یَا مُتَعَالِی

اى خدا،اى بزرگ،اى خدا،اى مهربان،اى خدا،اى نعمت‌بخش،اى خدا،اى‌ عطابخش،اى خدا،اى برتر،

یَا اللَّهُ یَا عَدْلُ یَا اللَّهُ یَا ذَا الْمَعَارِجِ یَا اللَّهُ یَا صَادِقُ یَا اللَّهُ یَا صَدُوقُ

اى خدا،اى دادگر،اى خدا،اى صاحب مراتب بلند،اى خدا،اى راستگو اى خدا،اى راستى‌پیشه،

یَا اللَّهُ یَا دَیَّانُ یَا اللَّهُ یَا بَاقِی یَا اللَّهُ یَا وَاقِی یَا اللَّهُ یَا ذَا الْجَلالِ یَا اللَّهُ یَا ذَا الْإِکْرَامِ یَا اللَّهُ یَا مَحْمُودُ

اى خدا،اى جزادهنده،اى خدا،اى پایدار،اى خدا،اى نگهدار،اى خدا،اى صاحب بزرگى‌ اى خدا،اى داراى بزرگوارى، اى خدا،اى پسندیده،

یَا اللَّهُ یَا مَعْبُودُ یَا اللَّهُ یَا صَانِعُ یَا اللَّهُ یَا مُعِینُ یَا اللَّهُ یَا مُکَوِّنُ یَا اللَّهُ یَا فَعَّالُ

اى خدا،اى پرستیده،اى خدا، اى سازنده، اى خدا،اى‌ یارى‌ده،اى خدا، اى پدیدآورنده، اى خدا،اى پرکار،

یَا اللَّهُ یَا لَطِیفُ یَا اللَّهُ یَا غَفُورُ یَا اللَّهُ [یَا جَلِیلُ یَا اللَّهُ‌] یَا شَکُورُ یَا اللَّهُ یَا نُورُ

اى خدا،اى لطیف، اى خدا،اى آمرزنده،اى خدا، اى سپاسگذار،اى خدا،اى نور،

یَا اللَّهُ یَا قَدِیرُ [قَدِیمُ‌] یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ

اى خدا،اى توانا،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار، اى خدا، اى پروردگار،

یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ یَا رَبَّاهْ یَا اللَّهُ

اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،اى خدا، اى پروردگار،اى خدا،اى پروردگار،

أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَمُنَّ عَلَیَّ بِرِضَاکَ

اى خدا،از تو درخواست مى‌کنم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى،و به خشنودى‌ات بر من منّت نهى،

وَ تَعْفُوَ عَنِّی بِحِلْمِکَ وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ الطَّیِّبِ وَ مِنْ حَیْثُ أَحْتَسِبُ

و به بردبارى‌ات از من درگذرى،و از روزى حلال پاکیزه‌ات به من بگسترى،از جایى که گمان مى‌برم،

وَ مِنْ حَیْثُ لا أَحْتَسِبُ فَإِنِّی عَبْدُکَ لَیْسَ لِی أَحَدٌ سِوَاکَ وَ لا أَحَدٌ أَسْأَلُهُ غَیْرُکَ

و از جایى‌که گمان نمى‌برم،من بنده توام و کسى را جز تو ندارم،و نه احدى غیر تو که از او گدایى کنم،

یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ مَا شَاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

اى‌ مهربان‌ترین مهربانان،آنچه را خدا خواهد شود،نیرویى نیست جز به خداى برتر بزرگ.

سپس به سجده بروید و زمزمه کنید:

یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا رَبِّ یَا رَبِّ یَا رَبِّ یَا مُنْزِلَ الْبَرَکَاتِ بِکَ تُنْزَلُ کُلُّ حَاجَةٍ

اى خدا،اى خدا،اى خدا،اى پروردگار،اى پروردگار،اى پروردگار،اى فرو فرستنده برکات،به عنایت تو هر حاجتى فرود آورده شود،

أَسْأَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ فِی مَخْزُونِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ

از تو درخواست مى‌کنم،به هر نامى که در خزانه غیب نزد توست،

وَ الْأَسْمَاءِ الْمَشْهُورَاتِ عِنْدَکَ الْمَکْتُوبَةِ عَلَى سُرَادِقِ عَرْشِکَ

و نامهاى مشهور در پیشگاهت،که بر سراپرده‌ عرشت نوشته شده،

أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْبَلَ مِنِّی شَهْرَ رَمَضَانَ

اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى،و ماه رمضان را از من بپذیرى‌

وَ تَکْتُبَنِی مِنَ الْوَافِدِینَ إِلَى بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ تَصْفَحَ لِی عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ

و مرا در شمار واردان به خانه محترمت بنویسى،و از من گناهان را چشم‌پوشى،

وَ تَسْتَخْرِجَ لِی یَا رَبِّ کُنُوزَکَ یَا رَحْمَانُ.

و گنجهاى خود را برایم بیرون آورى،اى مهربان.

• اعمال روز اول ماه (روز عید فطر)

عید فطر، چنانکه به‌خوبی می‌دانیم، جزو معروف‌ترین مناسبت‌های اسلامی است. اعمال زیادی برای این روز ثبت شده‌ که به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱. غسل

پس از طلوع آفتاب، غسل بجاآورید.

قبل از غسل‌کردن، دعای زیر را زمزمه کنید:

اَللّهُمَّ اِیماناً بِـکَ، وَتَصْدیـقاً بِکِتابِکَ، وَاتِّباعَ سُنَّةِ نَبیِّکَ مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ.
خدایا بخاطر ایمان به تو و تصدیق کتاب تو و پیروى از روش پیغمبرت محمّد صلى الله علیه و آله.

سپس بسم الله بگویید و غسل را بجاآورید.

پس از پایان غسل بگویید:

اَللّـهُمَّ اجْعَلْهُ کَفّارَةً لِذُنُوبى، وَطَهِّرْ دینى، اَللّـهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّى الدَّنَسَ.
خدایا قرارش ده کفاره گناهانم و دین و مذهبم را پاک گردان خدایا دور کن از من چرکى را.

۲. ذکر بعد از نماز عید

همانطور که در قسمت اعمال شب اول بیان شد، ذکری از امام صادق نقل شده؛ ایشان فرموده‌اند که این ذکر بعد از نماز صبح و بعد از نماز عید فطر زمزمه شود:

اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَ اللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، و لله الْحَمْدُ.
خدا بزرگتر است... نیست معبودى جز خدا و خدا بزرگتر است... و ستایش خاص خداست
الله اَکْبَـرُ عَلى ما هَـدانـا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلى ما أَوْلانا.
خدا بزرگتر است بر آنچه ما را راهنمائى فرمود: و براى اوست سپاس بر آنچه به ما بخشود.

۳. اعمال پیش از اقامه نماز عید

مبلغی که برای فطریه باید بپردازید را، اول وقت بپردازید. یا اگر به کسی که نیازمند باشد دسترسی ندارید، پول فطریه را از بقیه پول‌ها جدا کنید و در جای خاصی قرار دهید.

قبل ازینکه برای نماز عید آماده شوید، با چند عدد خرما میل کنید. به این معنا که روزه خود را پس از یک ماه روزه‌داری شکسته‌اید؛ همچنین شیخ مفید فرموده‌اند که مستحب است مقداری از تربت امام حسین (ع) را نیز میل کنید.

لباس‌های پاکیزه‌تان را بپوشید و خود را معطر کنید و به سمت مسجد جامع یا مسجد محله برای اقامه نماز عید، حرکت کنید.

هنگامی‌که درحال حرکت به سمت مسجد برای اقامه نماز عید هستید، دعای زیر را زمزمه کنید:

اَللّـهُمَّ مَنْ تَهَیَّأَ فى هذَا الْیَوْمِ اَوْ تَعَبَّأَ، اَوْ اَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَة اِلى مَخْلُوق.
خدایا هر که آماده شده در این روز یا مهیاو مستعد و مجهز گشته براى ورود به یکى از مخلوقاتت
رَجآءَ رِفْدِهِ وَنَوافِلِهِ، وَفَواضِلِهِ وَعَـطـایـاهُ، فَـاِنَّ اِلَـیْـکَ یـا سَیِّدى
به امید جایزه و صله و بهره هاو عطاهاى او ولى اى آقاى من
تَهْیِئَتى وَتَعْبِئَتى، وَاِعْدادى وَاسْتِعْدادى، رَجآءَ رِفْدِکَ وَجَوائِزِکَ.
تنها بسوى توست آمادگى و تهیه و استعداد و تجهیز من به امید جایزه

وَنَوافِلِکَ وَفَواضِلِکَ، وَفَضآئِلِکَ وَعَطایاکَ، وَقَدْ غَدَوْتُ اِلى عید مِنْ
و صله‌ها و بهره‌ها و بخشش‌ها و فضل‌ها و عطاهاى تو و بامداد کردم در عیدى
اَعْیادِ اُمَّةِ نَبیِّکَ، مُحَمَّد صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِ وَعَلى آلِهِ، وَ لَمْ اَفِدْ اِلَیْکَ الْیَوْمَ
از عیدهاى امت پیامبرت محمّد که درودهاى تو بر او و برآلش باد و البتّه ورود من نه به امید بِ
عَمَل صالِح اَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ، وَلا تَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوق اَمَّلْتُهُ، وَلکِنْ اَتَیْتُکَ خاضِعاً.
کردار شایسته اى است که بدان اطمینان داشته و پیشکش آورده باشم و نه این که به مخلوقى رو کرده و آرزومندش باشم بلکه با حال خضوع به درگاه تو آمده

مُقِرّاً بِذُنُوبى، وَ اِسآئَتى اِلى نَفْسى، فَیا عَظیمُ یا عَظیمُ یا عَظیمُ.
و معترف به گناه و بدى خود بر نفس خویشتنم پس اى خداى بزرگ
اِغْفِرْ لِىَ الْعَظیمَ مِنْ ذُنُوبى، فَاِنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ اِلاَّ اَنْتَ، یا لا اِلهَ
بیامرز بزرگ گناهانم را زیرا نیامرزد گناهان بزرگ را جزتو اى که معبودى
اِلاَّ اَنْتَ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.
جز تو نیست اى مهربانترین مهربانان.
(نقل شده از امام باقر (ع))

۴. اقامه نماز عید

نماز عید را مطابق با شیوه اقامه مخصوص به آن، بجا آورید و در قنوت این نماز دعای «اَللّـهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیآءِ وَ الْعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ ...» را زمزمه کنید.

۵. خواندن دعای ندبه

دعای ندبه را ختم کنید. همچنین مرحوم مقدس قمی به نقل از سید بن طاووس می‌گوید که پس از دعای ندبه، به سجده بروید و زمزمه کنید:

اَعُوذُ بِکَ مِنْ نار حَرُّها لایُطْفى، وَجَدیدُها لایَبْلى، وَعَطْشانُها لایُرْوى
پناه مى برم به تو از آتشى که حرارتش خاموش نشود و تازه اش کهنه نگردد و تشنه اش سیراب نشود

سپس گونه راست را بر محلّ سجده بگذارید و بگویید:

اِلهى لاتُقَلِّبْ وَجْهى فِى النّارِ بَعْدَ سُجُودى، وَتَعْفیرى لَکَ بِغَیْرِ مَنٍّ مِنّى عَلَیْکَ، بَلْ لَکَ الْمَنُّ عَلَىَّ
خدایا بدست آتش مسپار چهره ام را پس از سجده کردنم و بخاک مالیدنم آن را براى تو بدون این که منّتى بر تو داشته باشم بلکه تو بر من منّت دارى

سپس گونه چپ را بگذارید و بگویید:

اِرْحَمْ مَنْ اَسآءَ وَاقْتَرَفَ وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ
رحم کن کسى را که بد کرده و به نافرمانى دست زده و بیچاره گشته و اعتراف بدان‌ها دارد

سپس به حال سجده برگردید و بگویید:

اِنْ کُنْتُ بِئْسَ الْعَبْدُ، فَاَنْتَ نِعْمَ الرَّبُّ، عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ.
اگر من بد بنده اى هستم پس تو خوب پروردگارى هستى بزرگ است گناه بنده ات
فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِکَ یا کَریمُ.
پس باید گذشت تو نیز نیکو باشد اى خداى کریم

در پایان صد مرتبه بگویید:

اَلْعَفْوَ الْعَفْوَ.
گذشت خواهم، گذشت خواهم.

• روزه‌های مستحب در ماه شوال

روز‌های سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه قمری، برای روزه بسیار مناسب هستند. همچنین از پیامبر اکرم (صل) نقل شده که هر کس شش روز ماه شوال را روزه بگیرد، ثوابش برابر است با شخصی که تمام سال را روزه گرفته است. در روایت دیگری نقل شده که منظور پیامبر (صل) از شش روز در ماه شوال، روز بعد از عید فطر تا شش روز پس از آن بوده است. (از دوم تا هشتم ماه شوال)

• سخن آخر

ماه شوال، یکی از مهم‌ترین ماه‌ها برای مسلمانان به شمار می‌آید و عید فطر که عید جهانی مسلمانان است، در آغاز این ماه قرار دارد. این ماه اعمال نسبتا گسترده‌ای دارد و اعمال مخصوص به شب عید فطر و اعمال مربوط به روز عید فطر، از جمله اعمال ماه شوال هستند. همچنین برخی از روز‌های شوال، برای روزه‌گرفتن بسیار مناسب است و ثواب زیادی هم دارد.