سوزش گلو در کودکان؛ علت، علائم و راه های درمان

یکی از بیماری‌های شایع در بین کودکان سوزش گلو است. سوزش گلو در کودکان به غیر از سرماخوردگی می‌تواند علت‌های مختلف دیگری نیز داشته باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا علت دقیق، علائم و تمامی درمان‌های خانگی سوزش گلو در کودکان را بررسی کنیم.

علت دقیق سوزش گلو

۱. رفلاکس معده

رفلاکس معده یا بازگشت اسید معده می‌تواند منجر به گلودرد یا احساس سوزش گلو در کودکان شود. این نوع گلودرد معمولا در صبح‌ها شدت بیشتر دارد، چرا که اسید معده در طول شب از مری به حلق و دهان می‌رسد و می‌تواند مشکلاتی مثل گلودرد و همچنین پوسیدگی دندان را ایجاد کند.

۲. سرماخوردگی

معمولا هنگامی که گلودرد به همراه آبریزش بینی و سرفه باشد، علت آن سرماخوردگی است که یک عفونت ویروسی به شمار می‌آید.

۳. عفونت‌های باکتریایی

گلودرد‌های استرپتوکوکی از شایع‌ترین گلودرد‌های باکتریایی هستند که حتما نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارند. این نوع گلودرد‌ها در اثر گروهی از باکتری‌ها به نام استرپتوکوک‌های گروه A ایجاد می‌شوند که بیشتر لوزه‌ها را درگیر می‌کند. علائم گلودرد‌های استرپتوکوکی شامل تب، درد و تورم در گلو، لوزه‌ها و غدد لنفاوی اطراف گردن است. تشخیص قطعی این نوع گلودرد با آزمایش کشت حلق صورت می‌گیرد.

۴. فارنژیت ویروسی

عفونت‌های ویروسی در بیماری‌هایی مثل آنفلوآنزا، خروسک، سرخک، آبله مرغان و منونوکلئوز می‌توانند موجب سوزش گلو در کودکان بشوند.

۵. سینوزیت

عفونت سینوس‌ها یا مجاری بینی که سینوزیت نامیده می‌شود می‌تواند علت‌های مختلف باکتربایی، ویروسی و یا حتی قارچی داشته باشد. در این حالت به خاطر نشت کردن مخاط موجود در مجاری بینی به داخل حلق، گلودرد یا سوزش گلو در کودکان ایجاد می‌شود.

۶. تنفس از دهان

گاهی بعضی از کودکان به هنگام خواب از طریق دهان تنفس می‌کنند که می‌تواند موجب خشکی گلو و یا احساس درد و سوزش بشود. این نوع گلودرد جدی نبوده و معمولا با خوردن صبحانه یا نوشیدنی گرم برطرف می‌شود.

۷. آلرژی

حساسیت یا آلرژی که در مقابل آلرژن‌های مختلف فصلی یا غذایی ایجاد می‌شوند نیز می‌توانند موجب ایجاد خلط پشت حلق و در نهایت گلودرد یا سوزش گلو در کودکان بشوند.

علائم گلودرد و سوزش گلو در کودکان

کودکان زیر دوسال نمی‌توانند مشکل خود را بیان کنند؛ بنابراین تشخیص اینکه کودک از چه مشکلی رنج می‌برد، یک چالش همیشگی برای مادران است. تشخیص گلودرد و یا سوزش گلو نیز با علائمی مثل نخوردن غذای مورد علاقه، بلع دشوار، تنفس سخت و در مواردی ادرار نکردن بیش از هشت ساعت مشخص می‌شود. گلودرد استرپتوکوکی در کودکان زیر دو سال شایع نیست؛ بنابراین معمولا گلودرد در این کودکان با تب همراه نخواهد بود. اما آبریزش بینی، سرفه و عطسه می‌تواند نشانه گلودرد ویروسی در این کودکان باشد. گلودرد‌های استرپتوکوکی در کودکان سن ۵ تا ۱۵ سال بیشترین شیوع را دارد و با علائمی مثل تب و لرز، استفراغ و سردرد همراه است.

درمان گلودرد

• مراقبت‌های عمومی

مهم‌ترین نکته در درمان گلودرد‌ها این است که بدانیم بیماری باید دوره خود را طی کند تا حال عمومی بدن و همچنین گلودرد به طور کامل برطرف شود؛ بنابراین صبوری بیمار و همکاری او در انجام توصیه‌های پزشک مانند استراحت، نوشیدن مایعات گرم و خوردن غذا‌های ساده و اجتناب از غذا‌های سرخ کرده و چرب نقش کلیدی را در درمان دارد.

• مراقبت‌های تخصصی

برای گلودرد‌های باکتریایی یا استرپتوکوکی، نیاز است تا آنتی بیوتیک مناسب توسط پزشک تجویز و توسط بیمار مصرف شود. نکته مهم این است که این درمان آنتی بیوتیکی بیشتر از اینکه برای کاهش طول درمان و بهبودی سریع‌تر بیمار مفید باشند، برای پیشگیری از عوارض بعدی این عفونت‌ها به خصوص تب روماتیسمی تجویز می‌شوند. توجه کنید که کودک باید آنتی بیوتیک را اگر تزریقی است، طبق دستور و اگر خوردنی است، حتما سر ساعت دقیق مصرف کرده و دوره درمان را کامل کند؛ حتی اگر علائم بیماری برطرف شده و احساس بهبودی داشته باشد.

• نکته

توجه داشته باشید که درمان آنتی بیوتیکی در مورد سایر گلودرد‌ها به خصوص گلودرد‌های ویروسی که ممکن است علائمی شبیه به گلودرد‌های استرپتوکوکی داشته باشند، موثر نیست. درمان‌های خانگی گلودرد می‌تواند به خوبی گلودرد‌هایی با منشأ غیر باکتریایی را درمان کند. در ادامه با نمونه‌هایی از این درمان‌ها آشنا خواهید شد.

درمان‌های خانگی گلودرد

۱. آب جوش، لیمو عسل

این شربت با حل کردن عسل در کمی آب گرم و اضافه کردن آب لیمو ترش تازه تهیه می‌شود. نوشیدن این شربت گرم تاثیر بسزایی در رفع گلودرد خواهد داشت. با این حال باید توجه داشته باشید که اولا دمای آب نباید زیاد باشد چرا که ویتامین C موجود در لیموترش، در حرارت بالای آب جوش از بین می‌رود. دوما اینکه در کودکان زیر یک سال مصرف عسل ممنوع است.

۲. قرقره کردن آب و نمک

از قدیم مرسوم بوده که در هنگام گلودرد با قرقره کردن محلول آب و نمک درد و سوزش را تسکین می‌دادند.

۳. آویشن

آویشن به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی، تاثیر بسیار خوبی در از بین بردن عفونت‌های گلو دارد. مصرف دم کرده و یا دمنوش آویشن در درمان سرفه، سوزش گلو و همچنین گلودرد بسیار موثر است.

۴. سوپ مرغ

بهترین غذا برای درمان گلودرد سوپ مرغ است که علاوه بر خاصیت ضد التهابی، به خاطر وجود املاح و ویتامین‌ها موجب تقویت سیستم ایمنی شده و روند بهبودی را سرعت می‌بخشد. همچنین خوردن این غذا برای کودک مبتلا به گلودرد آسان و دلچسب خواهد بود.

پیشگیری

و اما پیشگیری بخش مهم مطلب ماست، چرا که پیشگیری همیشه مهمتر از درمان است. مصرف منظم مایعات به خصوص مایعات گرم در جلوگیری از کم آبی بدن و در نهایت سوزش گلو بسیار مهم خواهد بود. با توجه به این که خشکی هوا می‌تواند یکی از علت‌های گلودرد یا سوزش گلو باشد، در روز‌هایی که خشکی هوا زیاد است سعی کنید با استفاده از بخور، رطوبت محیط را حفظ کنید. همچنین دود سیگار و سایر دخانیات عامل مهم دیگر در ایجاد سوزش گلو است. اگر کودکی در خانه دارید، هرگز او را در معرض دود سیگار قرار ندهید.

معرفی چند شربت پرکاربرد

به طور کلی مصرف هیچ دارویی بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود. با این حال برخی داروها هستند که به علت تجویز زیاد توسط پزشک به یک داروی شناخته شده تبدیل می‌شوند و مورد مصرف آن‌ها به طور واضح مشخص است. شربت‌های اکسپکتورانت، پلارژین و گایایفنزین از شربت‌های بسیار پرکاربرد در درمان گلودرد هستند که در یک مقاله با عنوان معرفی برخی از انواع شربت گلودرد موجود در داروخانه‌ها به طور مفصل معرفی شده اند.

سخن آخر

بیماری‌هایی مانند گلودرد و سوزش گلو در کودکان معمولا به راحتی قابل درمان بوده و خطرناک نیستند. با این حال پیشنهاد مؤکد ما این است که در مواجهه با چنین مشکلی، سریعا کودکتان را به مطب پزشک ببرید و بررسی‌های دقیق را به پزشک بسپارید. به طور کلی بیماری‌های شایع و مسری در کودکان گوناگون هستند و والدین باید برای پیشگیری از وقوع و تشخیص سریع آنها، مشخصات این بیماری‌ها را به طور کامل برای مواقع ضروری به یاد داشته باشند.